Voedselveiligheid bij koeltransport: tot en met de laatste kilometer

Nadat de logistieke stroom voor het laatst opgesplitst wordt, kondigt de laatste kilometer van het distributietraject van de goederen zich aan. Tijdens deze laatste kilometer stapelen de problemen zich op. Ruimte en tijd maken de missie nog ingewikkelder. In een stedelijke omgeving die niet geschikt is voor haltes met korte tussenpozen van een bestelwagen, moet de transporteur vaak ‘net op tijd’ leveren om de ontvanger en de verzender tevreden te stellen. Zij stellen zich steeds veeleisender op aangezien we tegenwoordig in een online wereld leven welke suggereert dat alles in één klik geleverd kan worden. Om gezondheidsredenen moet voorkomen worden dat de koudeketen onderbroken wordt. Dit brengt een extra moeilijkheidsgraad en extra verantwoordelijkheid met zich mee.

Zich wapenen tegen uiteenlopende en alom aanwezige risico’s en het garanderen van traceerbaarheid

Eén van de kenmerken van het leveren van verschillende nabijgelegen vestigingen is het veelvoudig openen van de koelwagen. Niet alleen veroorzaakt dit temperatuurschommelingen in de wagen, maar wordt de bestuurder tevens blootgesteld aan diefstal en bestaat er risico dat men zich vergist in het leveren van de pakketten bestemd voor de klanten. In deze transportomstandigheden is het van groot belang om de traceerbaarheid te ontwikkelen. De traceerbaarheid is zeer belangrijk als één van de goederen van de lading als gevoelig wordt beschouwd en als tijdens één van de vervoersfasen de handhaving van de temperatuur onbetrouwbaar is, zoals bij gebruik van koeltassen.

Naast de geolokalisatie van het voertuig gedurende de rit kan er een openingsdetector geplaatst worden op de deuren van de koelwagen om te controleren of de deuren alleen geopend worden op de voorziene bestemmingen voor het laden of lossen. Met een openingsdetector kan men bovendien meten hoe vaak de deur geopend wordt en kunnen instellingen aangepast worden. Tegenwoordig kunnen alle voorwerpen uitgerust worden om informatie via internet te versturen. Dit wordt ook wel het Internet der Dingen of IoT (Internet of Things) genoemd. Zo kan een pallet of zelfs een verbonden pakket gelokaliseerd worden. De sensor waarmee de verpakking is uitgerust, kan daarbij de temperatuur, de luchtvochtigheid, de pH, de verstreken tijd of de opgelopen schokken tijdens het vervoer registreren en doorsturen. Het aanbod van elektronische etiketten wordt ontwikkeld en uitgebreid om te voldoen aan verschillende gebruikssituaties. Connectwave is bijvoorbeeld één van de organisaties die een overzicht geeft van oplossingen die momenteel beschikbaar zijn.

Voedselveiligheid bij koeltransport: de temperatuur volgen tijdens het vervoer

Om de voedselveiligheid bij koeltransport te waarborgen tijdens de laatste kilometer, wordt de gewenste temperatuur in de koelwagen gecontroleerd met temperatuursensoren die tegenwoordig in telematica geïntegreerd zijn. Op de markt zijn zowel sensoren van fabrikanten van koelunits als van onafhankelijke telematicabedrijven te vinden. Carrosseriebouwers uit de sector brengen een systeem op de markt dat verstrekt wordt door derden. Voor diepgevroren producten moeten de meetinstrumenten van de temperatuur voldoen aan de normen EN 12830, EN 13485 en EN 13486. In de praktijk vloeien de geschillen minder voort uit technische problemen dan uit menselijk falen. Dergelijke situaties kunnen voorkomen worden door telematica waarbij de temperatuur die vereist is voor het vervoer, vergeleken wordt met de daadwerkelijk gemeten temperatuur.

Een eenvoudige meting door de ontvanger met behulp van een thermometer kan leiden tot de weigering van de goederen en het verlies ervan voor de verzender. Er is een ruime keuze uit thermometers, met sensor of infrarood. Bepaalde modellen zijn bestemd voor de horeca, andere zijn speciaal ontworpen voor de farmaceutische industrie. Sommige leggen het accent op bacteriële bescherming.

De verzender gebruikt vaak dataloggers voor eenmalig gebruik die – soms zonder medeweten van de transporteur – in de goederen gestoken worden. Het gebruik hiervan moet gepaard gaan met de organisatie van het ophalen van de gegevens en vervolgens met het benutten ervan. Voor het gebruik van dataloggers is een handeling vereist, want ze hebben vaak de vorm van een ‘USB-sleutel’. Nog eenvoudiger: de Topcryo-pastille van Cryolog. Deze verandert van kleur om te melden dat er sprake is van een temperatuurafwijking.

Elke verzender, transporteur of ontvanger beschikt tegenwoordig over controlemiddelen die specifiek aangepast zijn aan de uitgevoerde activiteit. Transporteurs moeten voldoen aan de vraag naar traceerbaarheid en controle en laders interesseren zich in alternatieve motoriseringen en de plaatselijke regelgevingen die het gebruik ervan verplicht stellen. De laatste kilometer gaat op deze wijze gepaard met verschillende technologische ontwikkelingen en professionele begeleiding kan daarom van groot belang zijn.